5-11 yaş grubu çocuklar için “Çocuklar için Koronaa!” başlıklı video hazırlayan FİSA, 12 yaş ve üzeri için çocuklar içinse Türkçe, Arapça, Zazaca ve Kürtçe bilgilendirme kartları düzenledi.
Fikir ve Sanat Atölyesi Derneği (FİSA) Çocuk Hakları Merkezi (ÇHM), çocukları koronavirüs salgınıyla ilgili bilgilendirmek amacıyla video ve kartlar hazırladı.
FİSA Çocuk Hakları Merkezi’nden yapılan açıklamada salgın ile mücadele ederken, çocukların gözardı edildiği belirtilerek şöyle denildi:
“Türkiye’de yetişkinlere, salgın döneminde çocuklara karşı yaklaşımlarının nasıl olması gerektiğinden, boş zamanlara yönelik etkinlik önerilerine dek yapılan yayınlar bulunmakta ancak bu yayınların çocuk dostu olmadığı ve yalnızca Türkçe olduğu unutulmamalıdır.,
“Oysa ki, Türkiye’de Türkçe bilmeyen, anadili farklı olan pek çok çocuk bulunmaktadır. Bunların başında da Mülteci çocuklar bulunmaktadır. Bilgilendirme ise yalnızca virüsten korunma yollarına ilişkin olmamalı, UNICEF’in dünyada daha önceki salgınlarda çocukların yaşadığı hak ihlallerine ilişkin hatırlatması üzerine dikkatle düşünülmelidir.
“FİSA Çocuk Hakları Merkezi olarak, her çocuğun kendi anadilinde bilgilendirilme hakkının öncelikle devletlerin yükümlülüğü olduğunu hatırlatır, çocukların salgından korunmaları ile ilgili hazırladığımız görselleri ve videoları tüm çocuklarla paylaşırız.”
Tiyatrocu Sevinç Erbulak, tarafından seslendirilen videoda ise çocuklara dikkat etmeleri gereken hijyen kuralları anlatıldı.
Öte yandan Birleşmiş Milletler’in (BM) Çocuk Hakları Komitesi Covıd-19 salgınının çocuklar üzerindeki fiziksel, duygusal ve psikolojik etkilerinden dolayı devletleri uyardı ve çocuk haklarının bu süreçte korunması için çağrı yaptı.
Devletlere yapılan çağrıda özetle şu ifadelere yer verildi:
*Salgının çocuk haklarının uygulanmasında sosyal, eğitim, ekonomik alanlardaki etkisi göz önünde bulundurulmalıdır. Her ne kadar kısa dönem için uygulanacağı belirtilse de, devletlerin küresel salgın ile ilgili ilan ettikleri olağanüstü hal ve/veya afet durumları, daha uzun süreli bir şekilde insan hakları üzerinde kısıtlamalar getirebilmektedir. Komite, kriz durumlarında uluslararası insan hakları yasalarının uygulanmasında bazı kısıtlamalar olabileceğini kabul etmektedir. Ancak, insan haklarını kısıtlayıcı bu uygulamalar gerek görüldüğünde uygulanmalı, adil olmalı ve minimumda tutulmalıdır
*Çocukların görüşlerinin dinlenmesi ile kültürel, sanatsal aktivitelere katılma haklarını kullanabilmeleri için alternatif ve yaratıcı çözümler geliştirilmelidir.
Bu çözümler fiziksel mesafeyi (sosyal mesafeyi), sağlık bilgisini ve temizlik standartlarını göz önünde bulundurmalı, günde en az bir kez açık hava etkinliklerini ile televizyon, radyo ve internette çocuk dostu kültürel ve sanatsal aktiviteleri içermelidir.
*Online/uzaktan öğretim sürecinin varolan eşitsizlikleri daha kötü duruma getirmemesi sağlanmalı ve öğretmen-öğrenci iletişiminin yerini almaması sağlanmalıdır. Online/uzaktan öğretim süreci yaratıcı ve alternatif bir sınıf öğretimi sürecidir, ancak bu süreç, teknolojiye ve internete sınırlı erişimi olan ya da hiç olmayan, yeterli ebeveyn desteği alamayan çocuklar için zorluklara neden olmaktadır. Alternatif çözümler, öğretmenlerin yönlendirmeleri ve destekleri ile bu çocukların yararına olmalıdır.
*Çocuklar için sağlık hizmetleri, temiz suya erişim, nüfusa kayıt gibi temel ihtiyaçların temini sağlanmalıdır. Sağlık sistemlerindeki artan yoğunluğa ve kaynakların kısıtlılığına karşın Covid-19 ile ilgili testlere, gelecekteki olası aşı uygulamalarına ve Covid-19 ile ilgili olmayan tıbbi ve psikolojik hizmetler gibi sağlık hizmetlerine çocukların erişimi engellenmemelidir.
*Her türlü gözaltı koşulunda yaşayan çocuklar için uygun koşullar yaratılmalı ve serbest bırakılmalıdır. Serbest kalamayan çocuklara aileleri ile düzenli iletişim araçları sağlanmalıdır. Birçok devlet, kurumlarda yaşayan, gözaltında ya da hapishanede özgürlüklerinden mahkûm bırakılan, mülteci kurumlarında ya da kamplarda yaşayan çocukların ziyaret ve iletişime geçme imkânlarını kısıtlayıcı önlemler almaktadır.
*Devletlerin COVID-19 ile ilgili uygulama ve yönergelerini ihlal eden çocukların hapsedilmesi ya da tutuklanması engellenmelidir. Bu nedenle hapsedilen ya da tutuklanan çocukların derhal ebeveynlerine geri dönmeleri sağlanmalıdır